7. febrúar 2013

Honduras og Nicaragua


Og áfram heldur ferðasagan...

Eftir að við höfðum sofið úr okkur ferðaþreytuna eftir ferðina frá Guatemala til Copán í Honduras vöknuðum við spræk og fersk kl. 7 eins og við gerum alltaf. Það virðist alltaf vera að hvar sem við erum byrja fuglarnir að syngja og fólkið í næstu herbergjum að vera með læti um leið og klukkan slær 7. Það er svo sem ágætt, því þá notum við daginn til að skoða okkur um í staðinn fyrir að sofa hann af okkur.

Eftir að hafa fengið morgunmat tókum við fríu skutluna sem hótelið okkar bauð upp á og létum hana skutla okkur að rústum Maya-borgarinnar í Copán. Við höfum tekið eftir því á leið okkar um Mið-Ameríku að fólkið hér notar bílflauturnar hér í dáldið örðum tilgangi en við gerum heima. Á Íslandi þýðir bílflaut yfirleitt annað hvort “passaðu þig, þú ert að keyra á mig” eða “drullaðu þér yfir ljósin svo ég fái ekki rautt”. Hérna notar fólk flauturnar að sjálfsögðu líka óspart til að reka á eftir þeim sem á undan eru en einnig til að heilsast og jafnvel þakka fyrir sig. Maður sér það einnig að fólk flautar með munninum í sama tilgangi. Dáldið vinalegt og skemmtilegt.

Heimamenn grínast oft og segja að Copán hafi verið eins og París nútímans þar sem hún er uppfull af alls kyns styttum og útskorningum og sé á þann háttinn mjög rómantísk borg. Á sama hátt tala þeir um að Tikal hafi verið eins og New York þar sem pýramídarnir þar eru svo háir og minni á skýjaklúfa. Þótt við höfum ekki farið til Parísar þá getum við ekki ímyndað okkur að það sé neitt sameiginlegt með þessum 2 stöðum.

Copán var syðsti oddi Mayaveldisins og þjónaði sem stórborg á 6. og 10. öld e. Kr. Þá bjuggu um 20.000 manns í borginni sem náði yfir um 250 ferkílómetra.

Það fyrsta sem við gerðum var að ráða okkur einkaleiðsögumann. Hann gekk með okkur tveim um allt svæðið og útskýrði það fyrir okkur og svaraði auk þess öllum spurningunum okkar. Við byrjuðum á því að ganga inn um hálfgerðan inngang inn í bæinn þar sem sátu nokkrir macaw páfagaukar í trjánum og kölluðu sín á milli. Leiðsögumaðurinn útskýrði fyrir okkur að svona páfagaukar hefðu verið mjög mikilvægir í augum Mayanna því á þeim tíma hafði dalurinn sem rústirnar liggja í verið heimkynni þessara fugla. Mayjarnir máluðu hús sín í litum fuglanna og skreyttu sig með fjöðrum þeirra. Á síðustu árum hefur fuglunum því miður fækkað en í garðinum hafa fuglarnir þó verið að para sig og unga út undir eftirliti þjóðgarðsvarðanna.



Leiðsögumaðurinn sagði okkur frá því að þarna hefðu 15 kóngar ráðið ríkjum á 400 árum og þeir hafi allir tilheyrt sömu fjölskyldunni því krúnan gekk frá föður til sonar. Hins vegar hafa sumir synirnir ekki alveg “fýlað” það sem feður þeirra gerðu því undir rústunum liggja 3 aðrar borgir. Leiðsögumaðurinn útskýrði fyrir okkur að það hefði greinilega verið þannig að eftir að einhverjir af þeim sonum sem fengu krúnuna að föður sínum látnum, hafi þeir ákveðið að byggja sitt eigið konugnsveldi í stað þess að nota það sem fyrir var. Því var fólki skipað að grafa “gömlu borgina” niður og byggja nýja í hennar stað. Þarna var t.d. annar stærsti fótboltavöllur í Mið-Ameríku (á eftir þeim í Citchen Itza) en undir honum væru 2 aðrir. Leiðsögumaðurinn gekk með okkur um svæðið og útskýrði fyrir okkur það sem fyrir augu bar og líka það sem við sáum ekki því það var undir fótunum okkar, jafnvel á 15 metra dýpi sum staðar. Hann sagði okkur frá því að Mayarnir hefðu þó gert göng sem voru 6 km löng um allt svæðið þannig að þegar fornleyfafræðingarnir fóru að grafa á svæðinu fundu þeir borgirnar fyrir neðan algjörlega óhreyfðar. Málningin var meira að segja á þeim enþá og var búin að vera þar í rúm 1000 ár. Hins vegar þegar göngin voru opnuð þá fór málningin að hverfa af vegna súrefnisisins sem komst að henni. Sum göngin eru þó opin fyrir almenning þannig að við gátum skoðað smá hluta af þessum rústum “á neðri hæðinni”. Við fengum að skoða rúst af borg sem kölluð var Rosalilla og var upphaflega öll máluð í rauðum lit fyrir utan skreytingarnar. Fornleyfafræðingarnir gátu skráð niður hvernig hún var áður en liturinn fór að hverfa af henni. Það var alveg ótrúlegt að komast þarna niður og sjá aðra borg fyrir neðan og jafnvel ganga um í göngum sem konungar og höfðingjar fengu að ganga um fyrir rúmum 1000 árum síðan. Auk Rosalilla voru þarna nokkrar grafhvelfingar sem við fengum að sjá og Maya-gufubað þar sem kóngurinn gat farið í sturtu og hálfgerðan heitapott.



Þarna var einnig að finna svokallaðann Hieroglyphic Stairway eins og það kallast á ensku. Það er 21 metra hár stigi og 10 metra breiður með 62 þrepum. Á honum eru 2200 myndir sem mynda lengsta samfellda Maya-myndmál sem fundist hefur. Þegar hann fannst voru fyrstu 15 tröppurnar á sínum upprunalega stað en restin lág fyrir neðan stigan því þegar þetta fannst þá var svæðið þakið skógi og rætur trjáanna búin að krækja sér um allt og velta steinum um koll. Enn hefur ekki tekist að raða þeim í rétta röð en talið er stiginn segi sögu kónganna í Copán.



Margar styttur voru þarna en þó aðallega af einum höfðingja sem nefndist á ensku 18 rabbit eða 18 kanínur. Stytturnar standa flest allar á sínum upprunalegu stöðum og fyrir framan 2 þeirra eru fórnaraltari. Annað fórnaraltarið var notað til að fórna mönnum. 3 mönnum var fórnað á ári og voru það fyrirliðar fótboltaliðanna sem unnu fótboltaleikina sem urðu fyrir valinu. Því var trúað að þeim sem var fórnað yrði tekið í guðatölu eftir dauðann og því var þetta mikill heiður. Maður getur rétt ímyndað sér hversu mörg þekkt nöfn væru eftir í Ensku úrvalsdeildinni eða þeirri spænsku ef þetta væri enn við líði í dag. Annað fórnaraltari var svo tileinkað dýrum sem var fórnað. Sem dæmi var 15 jagúörum fórnað þegar 15 kóngurinn dó.



Þegar við vorum búin að drekka í okkur fróðleik leiðsögumannsins og svæðisins fórum við og skoðuðum safnið sem er á svæðinu. Þar voru heimamenn búnir að reisa eftirlíkingu af Rosalilla og mála hana eins og upprunalega. Þarna geymdu þeir einnig dýrmætar styttur frá rústunum.



Næst ákváðum við að taka tuctuc í fuglagarð sem var smá spöl frá rústunum. Þessi garður var einkaframtak landeigandans sem vildi benda fólki á að margir af þeim fuglum sem áður flögruðu um Copán dal væru í útrýmingarhættu og þyrftu vernd til að geta snúið aftur til síns heima. Mikil áhersla var lögð á Macaw páfagauka auk þess sem þarna voru líka aðrar gerðir af páfagaukum, toucanar, uglur og haukar. Garðurinn leggur sitt af mörkum við að reyna að fá fuglana til að mynda pör og eignast unga auk þess sem þeir taka að sér páfagauka sem hafa fundist í náttúrunni og hafa þurft á hjálp að halda vegna slyss, veikinda eða annarra orsaka. Markmiðið er þó alltaf að sleppa fuglunum aftur í náttúruna þegar þeir hafa náð fullum þroska og bata.



Næst fórum við bara aftur upp á hótel enda búin að skoða helling þennan daginn og slökuðum á restina af deginum.

Morguninn eftir fengum við skutluna til að skutla okkur á rútustöðina. Þar náðum við sem betur fer að kaupa miða og fengum að sitja saman frá Cobán til borgar sem nefnist San Petro Sur og er í um 3 km fjarlægð frá Cobán. Þaðan þurftum við hins vegar að sitja í sitthvoru lagi í um 4 klst frá San Petro Sur til Teguchigalpa sem er höfuðborg Honduras. Leiðin var hrikalega hlikkjótt og voru sumar beygjurnar nánast 180°. Þar sem ekki voru beygjur voru holur í veginum. Þar sem ekki voru holur í veginum voru hraðahindranir. Þetta þýddi sem sagt að bíllinn gat ekki keyrt mjög hratt (en gerði það nú samt) og var alltaf að bremsa... ekki mjög gott fyrir veltuveikt fólk.

Eftir 7 klst akstur komumst við til Teguchigalpa þar sem við tókum leigubíl upp á hótelið okkar. Það var nálægt miðbænum en ekki svo nálægt rútustöðinni. Eftir að við vorum búin að henda töskunum inn á herbergið fórum við út og ætluðum að finna okkur eitthvað að borða. Þar sem engir lausir leigubílar voru sjáanlegir eftir um 10 mín bið röltum við í næstu sjoppu. Hún var á næsta horni við hótelið okkar og þar stóð fólk í röð út á götu og horfði inn í sjoppuna í gegn um rimla. Loks kom röðin af okkur og við höfðum séð mann sem var á undan okkur kaupa brauð. Við höfðum keypt Nutella súkkulaði í krukku nokkrum dögum áður og vildum því líka kaupa brauð eins og maðurinn. Það var samt þrautinni þyngra að reyna að útskýra í gegn um rimla að við vildum kaupa brauð án þess að við gátum sagt það á spænsku og ekki skildi afgreiðslufólkið stakt orð í ensku. Ingu var hugsað til Sirrýar vinkonu sinnar og því augnabliks þegar hún var eitt sinn að gorta sig við erlendan ferðamann að hún kynni orð í frönsku og ströglaðist á franska orðinu fyrir brauð við greyjið manninn :) Eftir að búðarkonan var búin að benda á helminginn af vörunum í búðinni fattaði hún að með látbragðinu var Inga að biðja um brauð. Þetta varð því ekki beisinn kvöldmatur en dugði nú samt.

Í gær vöknuðum við svo, borðuðum morgunmat og tókum svo leigubíl á rútustöðina. Við rétt náðum að hoppa upp í rútuna áður en hún lagði af stað og nú var förinni heitið til Managua sem er höfuðborg Nicaragua. 9 klst seinna komumst við á áfangastað eftir að hafa horft á El Mariachi með Antonio Banderas í sjónvarpinu sem okkur þótti mjög viðeigandi. Hér er hrikalega heitt en engir hitamælar neinsstaðar þannig að ekki er hægt að segja með vissu hversu heitt er, en það er fyrir víst meira en 30°C.

Í dag skelltum við okkur svo í verslunarmiðstöð sem er í göngufæri frá hótelinu okkar. Þar sem við erum bæði í öðrum stærðarflokki en heimamenn þá varð lítið um eyðslur í þessari verslunarmiðstöð. Við ákváðum svo að fara upp á hótel og plana framhaldið. Eftir miklar vangaveltur og hugsun komumst við að því að lítill tími væri eftir af ferðinni okkar. Okkur langaði mikið að fara í siglingu á á sem er við landamæri Nicaragua og Costa Rica en það mynd taka okkur marga daga. Þar sem við eigum bara 11 daga hér eftir þá ákváðum við að við yrðum bara að fresta siglingunni þangað til næst og fara beint til Costa Rica á morgun þar sem það er festival í gangi í bæ sem er í um 100 km frá San Jose, höfuðborg Costa Rica. Þegar maður ferðast um svona langar leiðir á svona stuttum tíma verður maður víst að velja og hafna. Það góða við þetta er að maður getur komið aftur seinna. Við enduðum samt daginn á því að rölta aftur í verslunarmiðstöðina, fá okkur kvöldmat og skella okkur í bíó á myndina Gangsters Squad sem var bara ágæt. 

Þannig verður það að á morgun vonumst við til að geta náð rútu frá Managua til San Juan. Við krossleggjum fingur og vonum að það takist :)

Engin ummæli:

Skrifa ummæli